Tài và Đức là gì? Mối quan hệ giữa Tài và Đức

Alida Minh Tuyền

Tài và Đức là gì?

- Tài được hiểu là tài năng, năng khiếu, thế mạnh của con người trong một hoặc nhiều lĩnh vực. Đó là khả năng tìm tòi, khai thác, sáng tạo hoặc làm một công việc nào đó đạt đến trình độ mà khó có ai có thể làm được, đó là phạm trù năng lực riêng biệt của từng cá nhân.

Cái tài của con người biểu hiện ở khả năng tư duy, sáng tạo, làm ra những điều tốt đẹp, những phát minh có tầm quan trọng, đóng góp nhiều cho sự phát triển của xã hội.

- Đức là viết tắt của từ đạo đức, thể hiện khía cạnh nhân phẩm, tư cách, thái độ sống, tâm hồn của một con người trong xã hội, được hình thành trong quá trình sống, sự giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội.

Người có đức thể hiện ở tâm hồn trong sáng, suy nghĩ tích cực, luôn hướng đến lợi ích chung của xã hội, tấm lòng nhân hậu lương thiện, một người vì mọi người, luôn sống đúng với những quy tắc chuẩn mực của xã hội. Không có những suy nghĩ xấu xa, trục lợi, tâm địa ích kỷ,...

Tài và Đức là gì?

Mối quan hệ giữa Tài và Đức

Tài và đức không còn là những khái niệm xa lạ, mà nó là nhân tố chính làm nên nhân cách của một công dân trong xã hội mới, xã hội của sự phát triển, với những biến đổi liên tục. Nếu con người còn không ý thức được tầm quan trọng của việc hoàn thiện bản thân, rèn luyện những tư cách phẩm chất thích hợp, dung hòa giữa tài và đức thì sẽ rất khó để tồn tại và cống hiến cho đất nước ngày một giàu đẹp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã răn dạy: "Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó" để ta có thể thấy rằng mối quan hệ tài đức là vô cùng quan trọng. Và để trở thành công dân có ích đòi hỏi cần có sự tổng hòa của nhiều yếu tố, trong số đó có sự kết hợp của cả tài và đức.

Tài là trình độ, năng lực, khả năng sáng tạo cũng như nắm bắt tình huống giỏi và biết cách xử lý khéo. Tuy nhiên tài năng không chỉ là năng khiếu bẩm sinh, nó còn là kết hợp của nhiều yếu tố năng khiếu, sự cần cù trong học tập, sự rèn luyện chăm chỉ trong cuộc sống và lao động. Tài biểu hiện cả trong lao động trí óc, lao động chân tay và và các ngành nghệ thuật.

Đức là phẩm chất và nhân cách của con người. Đức là kết quả của nhiều yếu tố: bản chất, môi trường sinh sống, môi trường học tập, sự dạy dỗ, hướng phát triển từ gia đình, nhà trường, xã hội. Và đặc biệt là sự tự tu dưỡng bản thân. Đức biểu hiện trong suy nghĩ, lời nói, hành động của con người và trở thành một lẽ sống đẹp.

Tài và đức thể hiện vẻ đẹp nhân cách con người, cũng là hai yếu tố cơ bản làm nên thành công của một con người.

Mối quan hệ giữa Tài và Đức

Tài và đức có mối quan hệ khăng khít với nhau. Tài là kỹ năng, đức là phẩm chất. Rèn luyện được tài và đức là điều kiện cần và đủ cho lý tưởng phấn đấu vì một xã hội tốt đẹp hơn. Đặc biệt, cần có sự dung hòa giữa hai yếu tố này vì có tài mà không có đức sẽ dễ dẫn đến sự lệch lạc trong suy nghĩ và hành động, thiếu sự phấn đấu, tu dưỡng và rèn luyện bản thân.

Người có tài mà không biết đem tài để phục vụ nhân dân, làm giàu đất nước, tài mà chỉ biết thu vén cho lợi ích cá nhân thì cái tài đó hoàn toàn vô ích. Người có tài mà vô đạo đức thậm chí sẽ gây ra nhiều tác hại xấu cho bản thân và cộng đồng khi họ tài năng, thong minh và có thể giải quyết được mọi chuyện một cách dễ dàng. Ví dụ như những những lãnh đạo cấp cao trong bộ máy quản lý nhà nước hoặc doanh nghiệp rất có tài nhưng lại tham ô tư lợi thì cũng sẽ ảnh hưởng xấu đến công việc chung, ảnh hưởng xấu cho cộng đồng.

Người có đức thường được mọi người kính mến, quý trọng, nhưng có đức mà không có tài thường khó thực hiện được chức trách, khó hoàn thành nhiệm vụ, kết quả đạt được nhiều khi không được như mong đợi. Ví dụ như cán bộ có tư chất đạo đức tốt nhưng lại kém năng lực trong cách nắm bắt, xử trí công việc hay không hiểu thấu đáo am tường nghiệp vụ chuyên môn thì sẽ kéo theo sự thụt lùi trong cơ cấu chung mà anh ta quản lý.

Như vậy có thể thấy được con người nếu thiếu một trong hai giá trị trên đều là người không trọn vẹn. Đức và tài bổ sung, hỗ trợ cho nhau để con người trở thành toàn diện, đạt hiệu quả cao trong quá trình làm việc và cống hiến.

Nếu chúng ta có thể dung hòa và phát triển một cách đồng đều cả tài và đức thì sẽ dễ dàng hơn hơn trong việc cống hiến và hành động vì xã hội, vì sự phát triển đi lên của dân tộc của đất nước. Đồng thời người vừa có tài lại vừa có đức luôn khiến người khác phải ngưỡng mộ, trân trọng, yêu quý, nhận được sự giúp đỡ, ủng hộ của những người xung quanh, từ đó cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng và suôn sẻ hơn cả.

Nhận thức được tầm quan trọng của tài và đức mỗi học sinh chúng ta cần có ý thức rèn luyện đồng đều cả tài năng và đạo đức bằng việc chăm chỉ tham gia học tập, thường xuyên tư duy, suy nghĩ, sáng tạo và phát triển bản thân ở nhiều lĩnh vực. Song song đó là ý thức tu dưỡng đạo đức, sống chân thành hòa nhập, yêu thương con người, có tấm lòng lương thiện, bác ái, sẵn sàng giúp đỡ người khác.

Trong hai yếu tố ấy thì “đức” là gốc, là yếu tố quan trọng hàng đầu. “Tài” là biểu hiện cụ thể của “đức”, không có khái niệm đạo đức chung chung, tách rời hiệu quả việc làm. Giá trị của một con người là những đóng góp hữu ích cho cộng đồng.

Đức là gốc nhưng tài là “chất dinh dưỡng” làm cho gốc đạo đức có sức sống, có sinh khí. Đức để hành động đòi hỏi tài phải sáng tạo. Đức - tài phải được chứng thực bởi tác dụng, hiệu quả xã hội, thúc đẩy phát triển, trước hết là phát triển con người, cuối cùng cũng là phát triển con người, phát triển nhân tính. Chính sách trọng dụng nhân tài, hiền tài phải ở tầm quốc gia. Phát hiện đúng, nuôi dưỡng tốt, sử dụng có hiệu quả nhất tài năng con người là đầu tư quan trọng nhất cho phát triển bền vững.

Bên cạnh đó cần phê phán những kẻ có tài mà hợm hĩnh, kiêu căng, chỉ mưu cầu lợi ích cá nhân hoặc những người có đức nhưng tài năng, năng lực còn kém cỏi mà không chịu học tập, phấn đấu. Đức và tài đều là kết quả của nhiều yếu tố. Nếu không tu dưỡng, rèn luyện thì tài và đức đều không phát triển được và có thể trở nên mai một.

Trên cơ sở nhận thức đầy đủ về mối quan hệ giữa tài và đức, bản thân mỗi chúng ta phải biết trau dồi, rèn luyện bản thân cả về trình độ, năng lực và phẩm chất để thật sự trở thành người lao động toàn diện, có ích cho đất nước.

Hy vọng bài viết Tài và Đức là gì? Mối quan hệ giữa Tài và Đức" > Tài và Đức là gì? Mối quan hệ giữa Tài và Đức giúp bạn hiểu hơn về Tài và Đức. Mọi thông tin chỉ giúp bạn tham khảo.

Wiki Chia Sẻ - Hỏi đáp hy vọng với thông tin phía trên giúp bạn có nhiều thêm thông tin hơn về câu hỏi đáp thắc mắc Tài và Đức là gì? Mối quan hệ giữa Tài và Đức

(*) Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo
Blog - Wiki